Skomentuj (6) 
Podziel się!
Udostępnij
Twittnij
Wyślij
Drukuj
Tańsza i szybsza w realizacji - taka ma być budowa mostów wedle katalogu, który przygotowano na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury. Jednak już teraz branżowe organizacje nie zostawiają suchej nitki na projekcie dokumentu, który trafił do konsultacji.
- Pod koniec stycznia mają się odbyć konsultacje publiczne przedstawionego przez Ministerstwo Infrastruktury projektu „Katalogu typowych konstrukcji drogowych obiektów mostowych i przepustów”.
- Przy powszechnej, negatywnej ocenie organizacji branżowych oraz środowisk naukowo-badawczych nie wydaje się, aby katalog w zaprezentowanym kształcie był w stanie się obronić.
- Budowlańcy postulują, aby katalog definiował pewne elementy i rozwiązania techniczne, a nie narzucał projektantom wizji całych obiektów.
- Wprowadzone w katalogu rozwiązania mają pomóc w ujednoliceniu rozwiązań obiektów mostowych na polskich drogach - czytamy w projekcie dokumentu, który pod koniec ubiegłego roku zamieszczono na stronach resortu infrastruktury.
Katalog ma pozwolić na uzyskanie oszczędności, głównie przez rekomendację standardowych typów konstrukcji obiektów mostowych.
- Obecnie brak jest standardów w tym zakresie, co powoduje, że spotykane są na drogach rozwiązania nietypowe, często efektowne wizualnie, ale przy tym nieefektowne ekonomicznie - podkreślono, dodając, że takie obiekty często generują dodatkowe koszty związane z trudnością ich utrzymania.
Do 11 stycznia można było zgłaszać uwagi do upublicznionego projektu, a spotkanie konsultacyjne, podczas którego mają być one rozpatrywane, zaplanowano na 31 stycznia.
Jak przekazało portalowi WNP.PL biuro prasowe resortu infrastruktury, uwagi zgłosiło ok. 30 instytucji i osób fizycznych.
- Katalog prezentowany był również na konferencjach technicznych i spotkaniach branżowych, jak choćby na Wrocławskich Dniach Mostowych w listopadzie 2018 r., co pozwoliło poznać opinie i stanowiska szerokiego grona specjalistów, zarówno od strony teoretycznej, jak i praktycznej - podkreślono.
Dodano, że po spotkaniu konsultacyjnym wykonawca opracowania (Promost Consulting - red.) ustosunkuje się do zgłoszonych uwag i opinii, a następnie przedstawi ostateczną wersję katalogu.
- Po odebraniu katalogu Minister Infrastruktury podejmie decyzję o jego rekomendowaniu do stosowania, na podstawie posiadanego upoważnienia wynikającego z ustawy o drogach publicznych - wskazało biuro prasowe.
Skąd jednak wziął się sam pomysł na katalog? I przede wszystkim, co o jego projekcie myślą największe organizacje branżowe?
Słowa i czyny
Bez wątpienia zmiana rządu, która nastąpiła pod koniec 2015 r., przyniosła nowe otwarcie w relacjach między stroną publiczną a branżą budowlaną. Jedną z pierwszych inicjatyw ówczesnego Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa była analiza kosztów inwestycji drogowych.W maju 2016 r. resort przedstawił wypracowane wspólnie z przedstawicielami branży rekomendacje, dotyczące optymalizacji kosztów w budownictwie drogowym.
Zaowocowało to m.in. wprowadzeniem przez GDDKiA kryteriów oceny ofert w przetargach, które dotyczyły m.in. wykorzystania gruntu rodzimego czy właściwości przeciwślizgowych nawierzchni.
Następnie resort zaczął ogłaszać przetargi na przygotowanie szczegółowych dokumentów, w tym właśnie „Katalogu typowych konstrukcji drogowych obiektów mostowych i przepustów”.
- Podjęcie dyskusji z branżą przez stronę publiczną było pewnym przełomem, patrząc na wcześniejsze lata, gdy brakowało jakiegokolwiek dialogu - przyznała Barbara Dzieciuchowicz, prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa, w rozmowie z portalem WNP.PL.
Dodała, że pojawiało się wiele pomysłów optymalizacji kosztów w budownictwie. Dlatego zapowiedź uporządkowania tematu mostów w postaci katalogu budziło optymizm.
- W krajach rozwiniętych pod względem infrastruktury istnieją takie katalogi, więc było dobrą ideą stworzenie takich wzorców również w Polsce. Mówiliśmy wówczas jednak o katalogu typowych elementów, a nie całych konstrukcji - podkreśliła Dzieciuchowicz.
- Jeszcze w 2018 r. występowaliśmy dwukrotnie do Ministerstwa Infrastruktury z uwagami do zaawansowanego projektu tego katalogu. Patrząc na dokument, który przekazano do konsultacji, widzimy, że te uwagi nie zostały uwzględnione - wskazała.
Szereg niedoskonałości
Zdaniem OIGD, projekt jest obarczony szeregiem niedoskonałości, a wśród nich są cztery podstawowe.Po pierwsze, nie uwzględnia on wszystkich dostępnych technologii oraz trendów w budownictwie mostowym, jak również pomija sprawdzone i stosowane na rynku technologie, np. rury czy obiekty z zastosowaniem blach falistych.
Po drugie, przeanalizowano zbyt mało obiektów. Katalog powstał na bazie analizy grupy badawczej, na którą składało się 25 mostów, 30 wiaduktów, 9 estakad, 9 kładek i 20 przepustów. To łącznie 93 obiekty, a tylko samych mostów i wiaduktów jest w Polsce ok. 36 tys.
Po trzecie, w katalogu nie powinny znajdować się nazwy własne producentów danych technologii, a takie się znajdują. Dlatego OIGD wnosi o ich wyeliminowanie, bo to ograniczanie konkurencji.
Po czwarte, brakuje natomiast wskazania sposobu wprowadzania nowych, innowacyjnych technologii do katalogu.
- Dokument powinien posiadać taką możliwość, jeśli chcemy rozwijać sektor pod względem technologii. Zwłaszcza, że zdecydowana większość inwestycji jest obecnie prowadzona w formule „projektuj i buduj” - wyjaśniła Dzieciuchowicz.
Ponadto OIGD zwróciła też uwagę na nieścisłości dotyczące definicji użytych w projekcie katalogu, np. terminu „przęsło”.
- Nie tylko my, ale też inne organizacje i branża krytycznie odnosiły się do przedstawionego projektu. Dlatego Ministerstwo Infrastruktury musi zastanowić się, czy wprowadzanie takiego dokumentu ma sens. W tym kształcie może on przynieść więcej szkód niż korzyści - oceniła Dzieciuchowicz.
Lepiej zacząć od nowa
Sceptycznie zaprezentowany projekt ocenia też Polski Związek Pracodawców Budownictwa, który zastrzeżenia również zgłaszał jeszcze przed jego opublikowaniem - po prezentacjach wstępnych wersji dokumentu.- Naszym zdaniem, te prace poszły w złym kierunku. Gdy rozmawialiśmy jeszcze z Ministerstwem Infrastruktury na poziomie komitetu sterującego, to zapowiadało się, że będzie to katalog pewnych elementów i rozwiązań, a nie gotowych, kompleksowych obiektów - powiedział WNP.PL Jan Styliński, prezes PZPB.
Dodał, że w dokumencie, który na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury przygotowała firma Promost Consulting, postanowiono pójść w kierunku szczegółowej typizacji całych obiektów.
- W tym kształcie doszłoby do spetryfikowania pewnego zasobu wiedzy technicznej, niekoniecznie najnowocześniejszej. Ponadto jest on zaprzeczeniem formuły „projektuj i buduj”, która największe możliwości optymalizacji kosztowej daje właśnie w przypadku obiektów mostowych - wyjaśnił Styliński.
- Co prawda Ministerstwo Infrastruktury zasłaniało się argumentem, że korzystanie z katalogu nie będzie obligatoryjne. Jednak siła oddziaływania takich dokumentów jest na tyle duża, że pokusa korzystania z gotowych rozwiązań wśród projektantów i zamawiających może się okazać bardzo duża - zaznaczył.
W jego ocenie, tym bardziej jest to realny scenariusz, że w katalogu wskazano nawet producentów wybranych technologii, co samo w sobie jest niedopuszczalne.
Styliński ocenił, że przy powszechnej, negatywnej ocenie organizacji branżowych oraz środowisk naukowo-badawczych nie wydaje się, aby katalog w tym kształcie był w stanie się obronić.
- Obecnie bez takiego dokumentu branża mimo wszystko daje sobie radę, więc byłoby to uszczęśliwianie jej na siłę. W trakcie konsultacji projektu będziemy apelować o ponowne przeanalizowanie tematu i przygotowanie katalogu, który będzie dawał możliwości uzyskania realnych korzyści - zapowiedział prezes.
PZPB chciałoby, aby katalog definiował pewne elementy i rozwiązania techniczne, a nie narzucał projektantom wizji całych obiektów.
- Nie ma idealnej recepty na obiekt mostowy. Trzeba zostawić swobodę, która daje możliwości znalezienia tańszego i innowacyjnego rozwiązania - stwierdził Styliński.
Także zdaniem Barbary Dzieciuchowicz lepiej pochylić się jeszcze raz nad tym dokumentem i przygotować katalog, który może przynieść realne korzyści zarówno pod względem kosztów, jak i skrócenia czasu realizacji.
- Jest szansa, aby przygotować taki dokument na nową perspektywę unijnego budżetu. Obecne programy inwestycyjne są już na tyle rozpędzone, że wprowadzanie nowych norm i standardów mogłoby spowodować tylko więcej zamieszania - podsumowała.
Mosty niczym z klocków
O komentarz poprosiliśmy Rafała Bałdysa Rembowskiego, analityka polskiego rynku budowlanego, wcześniej m.in. wiceprezesa Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa oraz członka zarządu Związku Pracodawców Branży Usług Inżynierskich.
Jego zdaniem wybór technologii budowania obiektów mostowych to kwestia polityki danego inwestora.
- Na niektórych obszarach zwyczajnie nie da się wykorzystywać typowych obiektów z uwagi na ukształtowanie terenu, przyjęty przebieg trasy lub właściwości podłoża. Jednak wszędzie tam, gdzie rzeźba terenu nie wymaga projektowania dedykowanych ustrojów, wybór technologii to wybór pomiędzy efektywnością a efektownością - ocenia analityk.
- Nie można inwestorowi zabronić projektować jednostkowych obiektów „ku chwale” projektanta, ale dobrze, żeby przyjęcie takiej polityki poprzedzone było namysłem - dodaje.
- Przystępując do realizacji programów drogowego i kolejowego zabrakło tej refleksji, efektem czego są imponujące obiekty mostowe, często bardzo skomplikowane technologicznie i oczywiście bardzo drogie. Nie wdając się w dyskusję o zaletach estetycznych, założono, że są one warte dodatkowych kosztów. Tymczasem jeżeli chodzi o inwestora, któremu powinno zależeć na realizacji maksymalnego zakresu, pieniądzach i krótkich terminach realizacji, wykorzystanie typowych rozwiązań - w tym prefabrykowanych - powinno być oczywistym wyborem - podkreśla Bałdys Rembowski.
Jak wskazuje, realizacja inwestycji w oparciu o taką politykę pozwala na zbudowanie większej ilości obiektów o ujednoliconej estetyce, a przez to pozwala na założenie w budżetach szerszych planów inwestycyjnych.
- Takie rozwiązanie bardziej przypomina budowanie z klocków. Technologia pozwala na skrócenie czasu potrzebnego na projektowanie i realizację poprzez standaryzację rozwiązań technologicznych i procesowych - ocenia Rafał Bałdys Rembowski.
- Katalog może pozwolić na udostępnienie modeli 3D (BIM) tych typowych obiektów, przez co uda się wykorzystać go w najnowocześniejszych narzędziach do projektowania i modelowania. Zamawiający, nadzór i wykonawca dzięki temu nabierają odpowiedniego doświadczenia, co jeszcze bardziej przyczynia się do poprawy efektywności pracy w budownictwie, które zmaga się przecież z najniższym współczynnikiem efektywności pracy - podsumowuje analityk.
KOMENTARZE (6)
Do artykułu: Były nadzieje, jest rozczarowanie. Pomysł na mosty w ogniu krytyki