PARP: Zapewniamy sprawną obsługę realizowanych programów i instrumentów wsparcia

PARP: Zapewniamy sprawną obsługę realizowanych programów i instrumentów wsparcia
Fot. Adobe Stock/PTWP. Data dodania: 20 września 2022

- Według cyklicznego raportu przygotowywanego przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju dotyczącego potencjału administracyjnego systemu instytucjonalnego NSRO na lata 2013-2017 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości PARP jest najbardziej zajętą instytucją pełniącą funkcję instytucji pośredniczącej dla Programu Operacyjnego "Innowacyjna Gospodarka" (PO IG). Konkluzje te zostały wyprowadzone z analizy liczby wniosków o dofinansowanie, podpisanych umów, aneksów do nich oraz wniosków o płatność przypadających na jednego pracownika w półroczu oraz liczby przeprowadzonych kontroli na miejscu - mówi BOŻENA LUBLIŃSKA-KASPRZAK, Prezes PARP, w rozmowie z Jerzym Bojanowiczem.

Jak pani ocenia wykorzystanie środków z perspektywy finansowej obejmującej lata 2007-2013, w której Agencja była odpowiedzialna za wdrażanie działań w ramach programów operacyjnych: InnowacyjnaGospodarka, Kapitał Ludzki i Rozwój Polski Wschodniej?

- Rozliczenie tych trzech programów operacyjnych nastąpi pod koniec tego roku. Największym pod względem liczby konkursów i przyznanych środków jest Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG). Spośród wszystkich instytucji zaangażowanych w jego realizację Agencja przeprowadziła największą liczbę konkursów (80), oceniła prawie 40 tys. wniosków o dofinansowanie oraz podpisała ponad 15,5 tys. umów na kwotę 22,5 mld zł. Pod względem liczby wspartych przedsiębiorców, liczby wpływających i ocenianych wniosków, liczby instrumentów wsparcia, budżetu w dyspozycji PARP jest w czołówce agencji innowacyjności w Europie.

Bo w ramach trzech programów operacyjnych przeprowadziła 110 konkursów, w trakcie których oceniła blisko 44 tys. wniosków o dofinansowanie i zawarła prawie 17 tys. umów na kwotę 36 mld zł. W związku z realizacją umów o dofinansowanie w opisywanym przedziale czasowym PARP oceniła ponad 55,5 tys. wniosków o płatność.

Duży udział środków przeznaczonych na wsparcie przedsiębiorców został skierowany na dofinansowanie inwestycji w przedsiębiorstwach, które mogły zostać dokapitalizowane pod warunkiem ich wysokiego poziomu innowacyjności. Celem było zwiększenie udziału w rynku produktów wysokoprzetworzonych i produktów wysokiej techniki wytwarzanych przez przedsiębiorstwa. Wielkość środków na rynku polskim przeznaczonych na powyższy cel systematycznie wzrastała: z ok. 5,1 mld zł w połowie 2011 r., do 8,4 mld zł wg stanu na 5 grudnia ub.r. Obie wartości to kwota zakontraktowanych środków w ramach działania 4.4 PO IG w podanych okresach. W jego ramach, wg stanu na połowę grudnia 2014 r., zakończono ponad 289 umów o łącznej wartości ponad 3,9 mld zł. Do rozliczenia pozostaje jeszcze ponad 309 umów o dofinansowanie, z których zdecydowana większość była zawarta do połowy 2014 r. jako rezultat ostatniego konkursu z końca 2013 r. Dofinansowaniu podlegały również wysoko innowacyjne projekty z zakresu technologii informatycznych polegających na wdrożeniu ICT i tworzeniu usług elektronicznych dla przedsiębiorstw i pomiędzy przedsiębiorstwami (B2B). Ich efektem ma być impuls do rozwoju tej formy współpracy z partnerami biznesowymi oraz automatyzacja wymiany informacji pomiędzy systemami informatycznymi współpracujących przedsiębiorców. Agencja wsparła ponad 4,1 tys. projektów z tego zakresu na kwotę 1,9 mld zł. Biorąc pod uwagę umowy zawarte do końca I półrocza 2014 r., szacuje się że na koniec 2015 r. ponad 24 tys. przedsiębiorców zostanie objętych wdrożonymi i/lub zintegrowanym systemem informatycznym typu B2B, przy czym wg stanu na koniec I półrocza ub.r. już jest ich ponad 19,6 tys. Pod koniec obecnej perspektywy, celem maksymalnego wykorzystania środków, z których mogliby skorzystać przedsiębiorcy, Agencja podjęła trud organizacji dwóch dodatkowych naborów wniosków. Dzięki temu do przedsiębiorców trafiły dodatkowe środki: 443 mln zł na działanie 8.2 i 1,660 mln zł na działanie 4.4, które wsparły innowacyjne inwestycje w przedsiębiorstwach oraz wysoko innowacyjne projekty z zakresu ICT.

Problemem jest komercjalizacja innowacji?

- PARP dofinansowywała również rozwój działalności badawczo- -rozwojowej przedsiębiorców, a także wdrożenie jej wyników. Wspieraliśmy wdrażanie wynalazków własnych lub nabytych. Powstały m.in. nowe centra badawczo-rozwojowe, zmodernizowano lub wybudowano laboratoria badawczo-specjalistyczne. Szacuję, że dzięki wsparciu w tym obszarze do ochrony zostanie zgłoszonych łącznie ok. 1600 wynalazków, wzorów patentowych i użytkowych. Jednocześnie, w celu dodatkowego zwiększenia w Polsce liczby zgłoszeń mających na celu uzyskanie ochrony własności przemysłowej, PARP realizowała odrębny instrument polegający na kompleksowym pokryciu kosztów po stronie małych i średnich przedsiębiorstw (MSP), które są ponoszone w związku z całym procesem uzyskania prawa własności przemysłowej. W ramach instrumentu zawarto już ponad 500 umów, a przewidujemy, że w wyniku ich realizacji nastąpi porównywalna do liczby umów liczba zgłoszeń celem uzyskania prawa własności przemysłowej.

Ponadto Agencja podejmowała istotne inicjatywy zmierzające do aktywizacji rynku inwestorów prywatnych poprzez tworzenie dogodnych warunków inicjowania współpracy inwestorów z przedsiębiorcami poszukującymi środków finansowych na realizację innowacyjnych przed sięwzięć (działanie 3.3 PO IG). Łącznie, na koniec I półrocza, MSP pozyskały ponad 130 mln euro kapitału.

Działania w tym zakresie były prowadzone dwutorowo. Z jednej strony - poprzez wsparcie przedsiębiorców z sektora MSP w przygotowaniu dokumentów i analiz niezbędnych do pozyskania zewnętrznych źródeł dofinansowania o charakterze udziałowym (na koniec I półrocza br.

liczba wspomnianych dokumentów wyniosła ponad 1500 szt.), z drugiej zaś - na wsparciu platform współpracy służących kojarzeniu inwestorów (głównie aniołów biznesu) z przedsiębiorcami poszukującymi zewnętrznych źródeł finansowania o charakterze udziałowym. Wsparcie było ukierunkowane również na działania służące rozwojowi istniejących lub rozwojowi nowych sieci inwestorów prywatnych. W ramach Programu utworzono 20 platform służących kojarzeniu inwestorów z przedsiębiorcami poszukującymi zewnętrznych źródeł finansowania o charakterze udziałowym. Ponadto nasze wsparcie polegało też na przekazaniu środków pieniężnych inkubatorom przedsiębiorczości, parkom naukowo-technologicznym i innym tego typu instytucjom celem dofinansowania innowacyjnych pomysłów i przedsięwzięć, na bazie których będą powstawać nowe przedsiębiorstwa (działanie 3.1).

Ukoronowaniem działań z zakresu pozyskiwania kapitału dla innowacyjnych przedsięwzięć było opracowanie przez PARP instrumentu inżynierii finansowej w postaci Funduszu Pożyczkowego dla przedsiębiorców MSP. Należy zauważyć, że inwestycje w tym instrumencie są finansowane częściowo przez pożyczki, a zatem ze środków programowych, częściowo zaś ze środków prywatnych pochodzących z objęcia przez inwestora kapitałowego udziałów, akcji w spółce. Pożyczki mogą być udzielane dla nowych przedsiębiorców rozpoczynających dopiero działalność, jak i dla tych, którzy chcą ją rozszerzyć, ale sprzedaż prowadzą nie dłużej niż rok. W ramach Funduszu zostało zawartych 58 umów na kwotę przekraczającą 96 mln zł. Najwięcej projektów, które uzyskały pożyczkę, realizowanych jest w branży informatycznej i przemyśle (odpowiednio po 18). Wśród koinwestorów większy udział niż Venture Capital stanowią Aniołowie Biznesu (64% współfinansowanych projektów).

Wiele przedsiębiorstw stara się o nowe, zagraniczne rynku zbytu na swoje wyroby. Czy im również PARP pomagał?

- Oczywiście, że przedsiębiorców wspieraliśmy również w zakresie działalności eksportowej. Agencja dofinansowała opracowanie, a następnie wdrożenie przez przedsiębiorców MSP, Planu rozwoju eksportu, który obejmował m.in. udział w zagranicznych imprezach targowo-wystawienniczych oraz misjach gospodarczych, doradztwo, pozyskanie niezbędnych dokumentów uprawniających do prowadzenia działalności na rynkach zagranicznych. Zgodnie ze stanem na 30 czerwca ub.r. opracowano ponad 2,3 tys. projektów polegających na przygotowaniu Planu rozwoju eksportu i ponad 460 projektów polegających na wdrożeniu Planu rozwoju eksportu, a docelowo ma ich być ponad 1,7 tys. Należy również wspomnieć o działaniach mających na celu wzmocnienie instytucji otoczenia biznesu oraz sieci instytucji otoczenia biznesu, w tym przede wszystkim o działaniach ukierunkowanych na rozwój powiązań klastrowych o znaczeniu ponadregionalnym (działanie 5.1).

W zakresie instrumentu dedykowanego ostatniej z wymienionych grup odbiorców, w wyniku zmian dokonanych przez PARP w konstrukcji instrumentu, zainteresowanie uzyskaniem dofinansowania z PARP przez ponadregionalne klastry znacząco wzrosło. Ostatecznie złożono 350 wniosków o dofinansowanie inicjatyw klastrowych, z czego zawarto umowy z 53 koordynatorami klastrów, co wyczerpało dostępną alokację.

W wyniku działalności klastrów do końca I półrocza ub.r. powstały 24 produkty i usługi o charakterze innowacyjnym, np. motoszybowiec z pneumatycznym silnikiem pneo, pojazd lotniskowy do transportu i tankowania motoszybowców, szkolenia na odległość. Docelowo powstać ma 178 takich innowacji.

Po zakończeniu realizacji wszystkich działań w ramach PO IG, co zgodnie z dokumentami programowymi planowane jest na koniec grudnia 2015 r., możliwa będzie całościowa ewaluacja osiągniętych efektów.

W przypadku aktualnie realizowanych projektów należy pamiętać, iż znaczna część z nich ma długi horyzont oddziaływania na gospodarkę, a faktyczne rezultaty będą w pełni widoczne za kilka lat. Jednoczesna realizacja szerokiego spektrum rożnych działań wspierających polskich przedsiębiorców, w opinii PARP, przyczyni się do uzyskania efektu skali, który umożliwi przełamanie dotychczasowych barier w zakresie rozwoju innowacyjności w Polsce. Należy także pamiętać, że działania podejmowane w perspektywie finansowej 2007-2013 dadzą możliwość wprowadzenia nowych, bardziej zaawansowanych instrumentów wsparcia skierowanych do polskich przedsiębiorców w ramach nowego Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój.

Jakie ogłaszane przez was konkursy na działania w ramach PO IG cieszyły się największym zainteresowaniem?

- Największa liczba wniosków i umów dotyczyła wybranych instrumentów wsparcia, w ramach których kreowaliśmy otwartość międzynarodową przedsiębiorców (działanie 6.1), czy też wspieraliśmy rozwój młodego rynku e-biznesu w Polsce (działania 8.1 i 8.2).

A jakie projekty uzyskały najwyższe wsparcie?

- Łódzki Regionalny Park Naukowo-Technologiczny Sp. z o.o., który na "BioNanoPark", czyli wybudowanie i wyposażenie na terenie Łódzkiego Regionalnego Parku Naukowo-Technologicznego Sp. z o.o.

dwóch nowych obiektów uzyskał 122,6 mln zł dofinansowania, Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz SA na wdrożenie innowacyjnej technologii budowy i eksploatacji telemetrycznych pojazdów szynowych (40,0 mln zł) czy Stolzle Częstochowa Sp. z o.o. na budowę drugiego pieca szklarskiego (39,4 mln zł).

Czy wśród waszych beneficjentów były zakłady konstrukcji stalowych?

- Oczywiście. Przykładami są Constraco Sp. z o.o. (dawniej: IZOHALE Sp. z o.o.), które na specjalistyczną pomoc doradczą zewnętrznego wykonawcy w zakresie opracowania wzoru użytkowego profili zimnogiętych, wykorzystywanego w pełnej linii wzorniczej i wdrożenie nowych produktów w linii wzorniczej do produkcji uzyskało 5,6 mln zł dofinasowania, DP Stal Sp. z o.o. - 14,9 mln zł na wdrożenie wynalazku kształtownika profilowanego na zimno z dwóch taśm stalowych, RIMSA PLUS Sp. z o.o. - 3,5 mln zł na wdrożenie wynalazku - technologii produkcji konstrukcji z profili stalowych, zwłaszcza belek dwuteowych, KOLB Sp. z o.o. - 3,1 mln zł na opracowanie koncepcji materiałowej i konstrukcyjnej innowacyjnego systemu konstrukcji stalowych czy Steelwerk Polska - 206 tys. zł na projekt systemu ultralekkich konstrukcji stalowych wykonanych technologią FIDU dla małej architektury.

Czy wszystkie przyznane środki zostaną wykorzystane? Czy są projekty, których terminowa realizacja jest zagrożona i beneficjenci będą musieli zwrócić pieniądze?

- Nie mamy żadnych opóźnień w wydawaniu pieniędzy unijnych.

Co więcej, zakontraktowaliśmy o ok. 10% więcej środków niż było to w naszym pierwotnym budżecie. Pod koniec perspektywy zorganizowaliśmy dwa dodatkowe nabory wniosków, dzięki którym do przedsiębiorców trafiło jeszcze 2,1 mld zł. Poszły one na wsparcie innowacyjnych przedsięwzięć w przedsiębiorstwach oraz wysoko innowacyjne projekty z zakresu ICT. Oczywiście są projekty, których terminowa realizacja jest zagrożona, ale nie stanowią one jakiegoś znaczącego odsetka wszystkich realizowanych projektów. Będą także beneficjenci, którzy będą musieli zwrócić uzyskane środki. Agencja wdrożyła jednak i monitoruje takie sposoby działania, aby przekazywanie środków beneficjentom odbywało się proporcjonalnie do stopnia realizacji projektów, co skutecznie ogranicza kwoty środków zwracanych pod koniec realizacji działań.

Zgłaszane projekty są oczywiście oceniane. Jakie błędy, abstrahując od wartości merytorycznej wniosków, najczęściej popełniali wnioskodawcy, co skutkowało ich odrzuceniem?

- Błędy uwidaczniają się zarówno na etapie oceny formalnej, jak i merytorycznej. Podstawowym problemem Wnioskodawców przy aplikowaniu o fundusze unijne jest pobieżne zapoznanie się z dokumentacją programową oraz właściwymi instrukcjami wypełniania dokumentacji, podlegającej ocenie formalnej i merytorycznej. Szczegółowe zapoznanie się z dokumentacją, a przede wszystkim skrupulatne wypełnienie dokumentacji aplikacyjnej, jest gwarancją, iż Wnioskodawca nie pominie żadnych, istotnych dla oceny jego projektu informacji.

W ramach oceny formalnej pojawiają się głównie korekty niespójnych informacji lub konieczność uzupełnienia niewypełnionych pól. Ich zawartość merytoryczna sprawdzana jest podczas oceny merytorycznej.

Przede wszystkim w składanej dokumentacji brakuje szczegółowych opisów wynikających z właściwych instrukcji jej wypełniania. Wnioskodawcy często pomijają odpowiedzi na niektóre pytania, co powoduje, iż treść merytoryczna staje się ogólnikowa i nie wnosi żadnej wartości dla projektu.

Podstawowym błędem jest też brak uzasadniania niektórych stwierdzeń, które potwierdziłyby ich słuszność. Brak konkretnych danych Wnioskodawcy starają się zastąpić ogólnikowością i powielaniem tych samych informacji.

Przed nami nowa perspektywa 2014-2020. Wiadomo, że z budżetu polityki spójności na lata 2014-2020 Polska otrzyma 82,5 mld euro. 23 maja 2014 r. Komisja Europejska zatwierdziła Umowę Partnerstwa - najważniejszy dokument określający strategię inwestowania nowej puli środków europejskich, w którym przedstawiono m.in. najważniejsze zasady inwestowania funduszy unijnych i ich podział na poszczególnedziedziny. Czy może pani już powiedzieć jakimi działaniami i do kogo adresowanymi zajmie się PARP?

- W nowej odsłonie systemu wsparcia, Agencja będzie funkcjonowała w zmienionych uwarunkowaniach. W tym kontekście należy pamiętać o nowej roli, jaką nadano polskim regionom w systemie wsparcia przedsiębiorczości i innowacyjności. Tym samym zmieni się skala realizowanych instrumentów wsparcia - zmniejszy się liczba bezpośrednich beneficjentów, ale zwiększy skala oddziaływania i efektów osiąganych dzięki wsparciu PARP. Zmiana pozwoli na dalsze rozwinięcie bieżącej współpracy pracowników Agencji z przedsiębiorcami - beneficjentami, opartej na eksperckim i indywidualnym, partnerskim podejściu.

Głównym beneficjentami wsparcia programów prowadzonych przez Agencję, nadal pozostaną mikro, mali i średni przedsiębiorcy, którzy w PARP znajdą przede wszystkim partnera w realizacji swoich projektów rozwojowych, najczęściej wysoce ryzykownych i innowacyjnych. Dążeniem Agencji jest efektywna współpraca z każdym beneficjentem.

Planujemy realizowany system wsparcia oprzeć na mechanizmie stałego/ ciągłego programowania. Priorytetem dla wzmacniania efektywności polityk - niezależnie od dziedziny (innowacyjność gospodarki, kapitał ludzki, środowisko, infrastruktura itp.) - powinno być ich tworzenie w oparciu o fakty (evidence-based policy). Odpowiednie zarządzanie wiedzą, kultura ewaluacji, promocja działań oraz tworzenie organizacji uczących się, to podstawy innowacyjnych organizacji, także administracji publicznej. Te standardy stymulują proefektywnościowe podejście do realizacji zadań.

W naszej opinii skuteczna koordynacja działań, zapewniająca komplementarność interwencji, oznacza zachowanie możliwie jednolitych procedur i warunków udzielania wsparcia w ramach całego systemu, w szczególności w instytucjach krajowych, jak i regionalnych. Takie podejście pozwoli na wprowadzenie bardziej spójnego systemu, obejmującego przejrzystą mapę instytucji je wdrażających.

Czy w nowym rozdaniu UE przedsiębiorcy będą otrzymywać - jak w poprzednim - dotację czy będzie to pożyczka?

- Oferowane przez nas instrumenty będą różnorodne. Nastąpi większe otwarcie form wsparcia na szerokie spektrum instrumentów finansowych, w tym kapitałowych i zwrotnych, co umożliwi zwiększenie liczby projektów korzystających ze wsparcia publicznego. Możliwość kolejnego wykorzystania budżetu pozwala na tworzenie instrumentów stabilnych finansowo w długofalowym horyzoncie.

A na jakie nowe inicjatywy PARP-u mogą liczyć przedsiębiorcy w 2015 r.?

- W nowej perspektywie finansowej przedsiębiorcy będą mogli uzyskać wsparcie na innowacyjne projekty i wdrożenie wyników badań z programu "Inteligentny Rozwój". Pieniądze dla przedsiębiorców na innowacje będą też w programach regionalnych, "Polska Wschodnia" (m.in. na wdrożenie wzoru przemysłowego), a także w programach Komisji Europejskiej, m.in. "Horyzont 2020".

Szacuje się, że na projekty skierowane do przedsiębiorców będzie ok. 20 mld euro.

Dziękuję za rozmowę.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: PARP: Zapewniamy sprawną obsługę realizowanych programów i instrumentów wsparcia

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!